Ciclolomo
Cycloloma atriplicifolium
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Nom en français : Cycloloma à feuilles d'arroche.
Descripcioun :Planto de l'an, forço raro au nostre, que trachis dins la sablo e li duno. La ciclolomo èi proun ramificado emé uno cambo en zigue-zague cuberto de péu en aragno. Li fueio, poupouso, dounon d'èr à-n-aquéli de l'armòu-fèr. Li flour soun en espigo e caduno caup 5 tepalo emé d'alo sóudado que vènon vióuleto.
Usanço :La ciclolomo nous vèn d'Americo de l'uba. Lis indian Zuni (fotò) e Hopi (Pople Pueblò dóu Nouvèu-Messique) acampon li grano e emé la farino, mesclado à la de gros-blad, n'en fan de bouiaco e de sucrarié cuecho à la vapour.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cycloloma
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sablo
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Nord
Ref. sc. : Cycloloma atriplicifolium (Spreng.) Coult., 1894
Bello-de-niue
Mirabilis jalapa
Nyctaginaceae
Autre noum : Bello-de-nue.
Nom en français : Belle-de-nuit.
Descripcioun :La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'àutri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.
Usanço :Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753